Milas halılarının motifleri XVIII. yy. ortalarından başlayarak çeşitli yöre halılarının etkisinde kalmıştır. İlk etki Gördes seccadelerinden gelmiş XIX yy.'a değin sürmüştür. Bu özellikle su ve eğme motiflerinde belirgindir. Bunu XIX yy.'da Bergama ve Mucur halılarının etkisi izler. Bu dönemde, halının motif bölümü daralır, bordur genişler. Hemen hemen aynı süreçten geçen Gereme ve Karacahisar halıları, daha çok dokumalarıyla ayrılır. Gereme halıları seyrek, Karacahisar halılarıysa sık düğümlüdür. Gereme halıları seccade olarak da anılmaktadır.
Çeşitli etkilerin görülmesine karşın Milas halıları, geniş bordürleri, atkı ve çözgü ipliklerinin yün oluşu, kilim motiflerini andıran stilize hayvan ve bitki motifleri, göbeği çevreleyen iki dikdörtgen ve sık rastlanan mat al, sarı, sarı-yeşil, turuncu ve canlı mavi renkleri vb. özellikleriyle tanınmıştır. Karacahisar halılarında bu özellikler daha önce görülmüşse de XIX yy.'da belirginleşmiştir. Zeminde koyu şeftali kırmızısı, bordürlerde sarı ve yeşil hakimdir. En belirgin özelliği bordur zemininde görülen parlak sarı renklerdir. 1896'da köyde atölye kurulması ve pazara yönelik üretimin başlamasıyla halıların niteliğinde önemli değişiklikler olmuştur. Milas'ta başlayan bu gelişme, öbür ilçelerde de etkisini göstermiştir. Kök boyaların yerini yapay boyalar, fonda kullanılan çeşitli renklerin yerini ise al (kırmızı) almıştır. Sadece al’ın kullanıldığı fon, giderek Karacahisar halılarının başlıca özelliği olmuştur.
1954'te 120 tezgahın çalıştığı köyde, yalnız birkaç ev kök boya ve doğal renkler kullanmaktaydı. Gereme’de geleneksel gereçlere bağlı kalınmış, daha çok kök boyalar kullanılmıştır. Ayrıca, mihrap, geometrik motifler, sarının çok kullanılması ve seccade tipinde olmaları, Gereme ve köylerinde dokunan halıların başlıca özellikleridir. Gereme köylerinden Bozaları başta olmak üzere, İkizköy, Yeniköy, Pınar ve Türkevleri'nde "ehram", "alaca" gibi adlar alan battaniyeler de dokunmaktadır.
Milas Halılarının Teknik Özellikleri :
KALİTESİ : 26*40
l dm 'DEKİ ÇÖZGÜ : 26
l dm 'DEKİ ATKT : 40
dm² 'DEKİ İLME SAYISI : 1,040
DÜĞÜM TARZI : TÜRK (ÇİFT)
İLME İPLİĞİ : (YÜN) NUMARASI 2,5/2
ÇÖZGÜ İPLİĞİ YÜN NUMARASI PAMK.NE. : 4/3 YÜN
ATKI İPLİĞİ YÜN NM. ALT ATKI (Kalın) : 4/2 YÜN
ATKI İPLİĞİ PAMUK NE. ÜST ATKI (İnce) : 4/2 YÜN
HAV YÜKSEKLİĞİ : 7-8
MALZEME SARPİYATI :
İLME : 3.800
ÇÖZGÜ : 0.800
ATKI : 0.800
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder